ประวัติโรงเรียนปราจิณราษฎรอำรุง
โรงเรียนปราจิณราษฎรอำรุงก่อตั้งขึ้นครั้งแรกเป็นอาคารชั่วคราวหลังคามุงด้วยจากตั้งอยู่ในบริเวณวัดหลวงปรีชากูลด้านทิศตะวันออก เปิดเรียนเมื่อวันที่ 1 พฤศจิกายน พ.ศ. 2456 โดยเปิดชั้นเรียนประถมศึกษาก่อนแล้วจึงขยายชั้นเรียนสูงขึ้นเรื่อย ๆ ไปตามลำดับ มีนักเรียนชาย-หญิงเรียนรวมกัน ครั้งเปิดเรียนชั้นเรียนมัธยมศึกษาบางปีก็มีนักเรียนหญิงเรียนต่อในระดับมัธยมศึกษา และบางปีก็ไม่มี
ต่อมาโรงเรียนปราจิณราษฎรอำรุงมีจำนวนนักเรียนเพิ่มมากขึ้นทางราชการจึงได้สร้างอาคารเรียนถาวรขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2460 เป็นอาคารไม้ชั้นเดียวใต้ถุนสูง หลังคามุงกระเบื้องมี 6 ห้องเรียน มีห้องประชุมขนาดรองรับนักเรียนได้ประมาณ 200 คนเศษ และมีห้องครูใหญ่ 1 ห้อง อาคารเรียนหลังนี้ใช้จัดการเรียนการสอน
ถึงชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ซึ่งนับว่าเป็นชั้นเรียนสูงสุด เมื่อวันที่ 11 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2472 ต่อจากนั้นนักเรียน
ก็เพิ่มมากขึ้นทุกปี
ปี พ.ศ.2478 กระทรวงกลาโหมได้ยกที่ดินและอาคารโรงอาหารหลายหลังให้กระทรวงศึกษาธิการ สถานที่ดังกล่าวนี้ตั้งอยู่เหนือคลองดักลอบ ตำบลคลองวัว อำเภอเมืองปราจีนบุรี กระทรวงศึกษาธิการหรือกระทรวงธรรมการ (มีการเปลี่ยนชื่อไปมาหลายครั้งระหว่างชื่อกระทรวงศึกษาธิการ อย่างไรก็ตามตั้งแต่ปี พ.ศ.2484 ใช้ชื่อว่ากระทรวงศึกษาธิการตั้งแต่นั้นมา) ได้รื้ออาคารหลังเดิมมาสร้างขึ้นใหม่มีใต้ถุนสูงขนาด 6 ห้องเรียน ต่อมาได้ดัดแปลงใต้ถุนเป็นที่เรียน และได้ย้ายนักเรียนชั้นมัธยมศึกษามาเรียนที่อาคารหลังใหม่นี้ ส่วนโรงเรียนที่ตั้งอยู่บริเวณวัดหลวงปรีชากูลแต่เดิมนั้นก็ยังใช้เป็นที่เรียนชั้นประถมศึกษาต่อไป ซึ่งภายหลังได้ตั้งเป็นโรงเรียนปราจีนกัลยาณี
อาคารหลังใหม่นี้สร้างขึ้นด้วยวัสดุอุปกรณ์ของเก่า จึงไม่มั่นคงถาวร กอปรกับจำนวนนักเรียนมากขึ้น ทางราชการจึงได้สร้างอาคารเรียนใหม่ขึ้นอีกครั้งด้วยเงินงบประมาณแผ่นดิน เป็นอาคารไม้ 2 ชั้น มี 16 ห้องเรียน
ณ สถานที่ตั้งปัจจุบันเมื่อ พ.ศ.2484 บนบริเวณพื้นที่ดินครั้งแรกประมาณ 33 ไร่ 1 งาน 94 ตารางวา ในปี พ.ศ. 2534 ได้รื้ออาคารหลังนี้เนื่องจากสร้างมาประมาณ 50 ปี ต่อมาได้สร้างอาคารอนุรักษ์ขึ้นมาแทนที่ ปี พ.ศ. 2545 ได้รับที่ดินเพิ่มจากราชพัสดุบริเวณสถานีอนามัยของเทศบาลเมืองปราจีนบุรีเดิม จำนวน 2 ไร่ 1 งาน 84
ตารางวา รวมเป็น 35 ไร่ 3 งาน 78 ตารางวา
การบริหารราชการโรงเรียนปราจิณราษฎรอำรุงสังกัดกรมสามัญศึกษา กระทรวงศึกษาธิการได้มีการเปลี่ยนแปลงสังกัด เมื่อวันที่ 7 กรกฎาคม พ.ศ. 2546 โดยมีการจัดระเบียบส่วนราชการในกระทรวงศึกษาธิการใหม่ ซึ่งมีการรวมกรมวิชาการ กรมสามัญศึกษา และสำนักงานคณะกรรมการประถมศึกษาแห่งชาติ เข้าด้วยกันและใช้ชื่อว่า “สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน” จัดแบ่งเขตพื้นที่การศึกษาการปกครองเพื่อจัดระบบและกระจายอำนาจการจัดการศึกษาให้ครอบคลุมมากขึ้น มีสำนักงานประจำแต่ละเขตพื้นที่การศึกษาเรียกว่า “สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา (สพท.)” ซึ่งโรงเรียนปราจิณราษฎรอำรุงสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาปราจีนบุรี (สพท.ปราจีนบุรี) ส่วนเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาถูกจัดตั้งขึ้นตามพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการกระทรวงศึกษาธิการ (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2553 โดยในระยะแรก (พ.ศ. 2553 – 2564) มีจำนวน 42 เขต เรียกว่า “สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต…” ซึ่งโรงเรียนปราจิณราษฎรอำรุง สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 7 (สพม.7) ประกอบด้วยจังหวัดปราจีนบุรี จังหวัดนครนายก และจังหวัดสระแก้ว ต่อมา พ.ศ. 2564 ได้มีการปรับปรุงโดยเพิ่มจำนวนเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาจาก 42 เขตพื้นที่เป็น 62 เขตพื้นที่ ซึ่งโรงเรียนปราจิณราษฎรอำรุงสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาปราจีนบุรี นครนายก (สพม.ปจ นย)
ด้านการจัดการเรียนการสอนของโรงเรียนปราจิณราษฎรอำรุง มีการเรียนการสอนการสอนทั้งสิ้น 84 ห้องเรียน จำแนกเป็น ระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น 39 ห้องเรียน และระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย 45 ห้องเรียน โดยชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายมี 2 แผนการเรียน คือ แผนการเรียนคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์ และแผนการเรียนคณิตศาสตร์และภาษา อนึ่งเพื่อให้สอดคล้องกับบริบทของสังคมที่เปลี่ยนแปลงไปตลอดเวลา
และอย่างต่อเนื่อง โรงเรียนปราจิณราษฎรอำรุงได้จัดให้มีห้องเรียนพิเศษโครงการต่าง ๆ มากมาย ดังนี้
1) ห้องเรียนสองภาษา (Bilingual Program : BP) จัดตั้งในปี พ.ศ. 2545 – 2546
2) ห้องเรียนพิเศษวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ เทคโนโลยีและสิ่งแวดล้อม จัดตั้งในปี พ.ศ. 2548-2549
3) ห้องเรียน Mini English Program : MEP จัดตั้งในปี พ.ศ. 2551
4) ห้องเรียน International Programme : IP จัดตั้งในปี พ.ศ. 2560
5) ห้องเรียนพิเศษเพชร ป.ร.อ. จัดตั้งในปี พ.ศ. 2563
ซึ่งโครงการห้องเรียนพิเศษต่าง ๆ ที่กล่าวมานี้ มีการจัดการเรียนการสอนทั้งในระดับมัธยมศึกษาตอนต้นและตอนปลาย โดยในปี 2563 โครงการห้องเรียนพิเศษ International Programme กำหนดเปิดการเรียนการสอนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย แผนการเรียนคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์
ปัจจุบันโรงเรียนปราจิณราษฎรอำรุงเป็นโรงเรียนประจำจังหวัดปราจีนบุรี และได้รับงบประมาณเพื่อพัฒนาโรงเรียนเรื่อยมาจนถึงปัจจุบัน โรงเรียนจึงมีอาคารเรียนต่าง ๆ ดังนี้
อาคารเรียน 1 (จิตรลดา) กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม
อาคารเรียน 2 (ศิวาลัย) กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย
อาคารเรียน 3 (อมรินทร์) กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ และ MEP
อาคารเรียน 4 (อาคารศิลปกรรม) กลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ
อาคารเรียน 5 (บรมพิมาน) International Programme
อาคารเรียน 6 (จักรี) กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
อาคารเรียน 7 (ดุสิต) กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ และ คอมพิวเตอร์
นอกจากนี้ยังมีอาคารประกอบต่าง ๆ ได้แก่ อาคารอนุรักษ์ , อาคารศูนย์กีฬา , อาคาร MEP , อาคารโดม 95 ปี , อาคารโดม 98 ปี , หอสมุด 99 ปี , หอพระ 100 ปี , อาคาร 101 ปี (โรงอาหาร) , หอประชุมอเนกสัมพันธ์ , อาคารวิทยบริการ (สมาคมครูอาวุโสปราจิณราษฎรอำรุง , สมาคมผู้ปกครองและครูโรงเรียนปราจิณราษฎรอำรุง และสมาคมศิษย์เก่าโรงเรียนปราจิณราษฎรอำรุง) , อาคารสวนธรรมมะ , อาคารธรณีวิทยา , อาคารดนตรีสากล , อาคารสหกรณ์ร้านค้าโรงเรียน , อาคารพยาบาล , อาคารสวัสดิการร้านค้า , อาคารธนาคารโรงเรียนสถานที่สักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์ในโรงเรียน ได้แก่ ศาลพระภูมิโรงเรียน ,
หอพระโรงเรียน (หลวงพ่อเพ็ชร) , ศาลเจ้าพ่อขุนทอง , พระพิฆเนศ
โรงเรียนปราจิณราษฎรอำรุง เป็นโรงเรียนขนาดใหญ่พิเศษ มีนักเรียนมากกว่า 3,400 คนส่งผลให้เป็นโรงเรียนที่มีอัตราการแข่งขันสูงในการสอบเข้าเพื่อศึกษาต่อทั้งระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 และชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ด้วยความเข้มข้นของวิชาการ การสอบทักษะชีวิต ตลอดจนการพัฒนาบุคลิกภาพของผู้เรียนให้เป็นคนดีและเก่ง โรงเรียนปราจิณราษฎรอำรุงจึงเป็นโรงเรียน 1 ใน 100 โรงเรียนที่ดีที่สุดของประเทศไทย โดยอยู่ในอันดับที่ 63 ในปี พ.ศ. 2561 จนถึงปัจจุบัน
ทำเนียบผู้บริหารโรงเรียนตั้งแต่ก่อตั้งโรงเรียนจนถึงปัจจุบัน มีจำนวนทั้งสิ้น 29 ท่าน ดังนี้
1. รองอำมาตย์ตรีถม วันประสาท | ครูใหญ่ | 23 พ.ค. 2465 – พ.ค. 2468 |
2. รองอำมาตย์ตรีบุณสิงห์ บุณค้ำ | ครูใหญ่ | 1 มิ.ย. 2468 – 22 ก.ค. 2472 |
3. รองอำมาตย์ตรีขาว โกมลมิตร | ครูใหญ่ | 23 ก.ค. 2472 – 11 ก.ค. 2478 |
4. นายสนั่น ศุขสมาน | ครูใหญ่ | 12 ก.ค. 2478 – 4 มี.ค. 2482 |
5. นายชุมพล แก้วเสมา | ครูใหญ่ | 5 มี.ค..2482 – 4 ก.พ. 2489 |
6. นายเทพ สมใจ | ครูใหญ่ | 5 ก.พ. 2489 – 7 พ.ย. 2492 |
7. นายเขียว มัณทรมณ์ | ครูใหญ่ | 8 พ.ค. 2492 – 6 พ.ค. 2496 |
8. นายเทพ เวชพงษ์ | ครูใหญ่ | 7 พ.ค. 2496 – 26 มิ.ย. 2499 |
9. นายทวี แตงน้อย | อาจารย์ใหญ่ | 27 มิ.ย. 2499 – 31 ก.ค. 2508 |
10. นายสุชาติ สุขากันยา | อาจารย์ใหญ่ | 1 ส.ค. 2508 – 30 ก.ย. 2511 |
11. นายสงบ นันทกิจ | อาจารย์ใหญ่ | 1 ต.ค. 2511 – 15 พ.ค. 2514 |
12. นายพัลลภ พัฒนโสภณ | ผู้อำนวยการ | 16 พ.ค. 2514 – 5 พ.ย. 2522 |
13. นายปจิต สุริยกุล ณ อยุธยา | ผู้อำนวยการ | 7 พ.ค. 2524 – 24 มิ.ย. 2526 |
14. นายดำรง อโนภาส | ผู้อำนวยการ | 4 ก.ค. 2526 – 2 ก.ค. 2530 |
15. นายอำนวย ทั่วทิพย์ | ผู้อำนวยการ | 11 ก.ค. 2530 – 21 ต.ค. 2532 |
16. นายเจริญ สุขเกษม | ผู้อำนวยการ | 17 ต.ค. 2532 – 22 ต.ค. 2535 |
17. นายชุมพล บัวคำศรี | ผู้อำนวยการ | 22 ต.ค. 2535 – 2 ธ.ค. 2536 |
18. นายประพนธ์ ไพลดำ | ผู้อำนวยการ | 2 ธ.ค. 2536 – 4 ก.ค. 2537 |
19. นายไล้ เดชอนันทวิทยา | ผู้อำนวยการ | 4 ก.ค. 2537 – 16 มี.ค. 2542 |
20. นายทองหล่อ ซุ้ยวงศ์ษา | ผู้อำนวยการ | 17 มี.ค. 2542 – 30 พ.ย. 2542 |
21. นายอุทัย รัตนพงศ์ | ผู้อำนวยการ | 20 ม.ค. 2543 – 29 ต.ค. 2544 |
22. นายสุนันทวิทย์ พลอยขาว | ผู้อำนวยการ | 30 พ.ย. 2544 – 14 พ.ย. 2546 |
23. นายสมพงษ์ มะใบ | ผู้อำนวยการ | 14 พ.ย. 2546 – 30 ก.ย. 2554 |
24. นายณรงค์ คงสุข | รองผู้อำนวยการ | รักษาราชการแทน 1 ต.ค. 2554 – 14 พ.ย. 2555 |
25. นายมนตรี ชิณศรี | ผู้อำนวยการ | 14 พ.ย. 2555 – 30 กันยายน 2556 |
26. ว่าที่ ร.ต.เมฆิน ลิ้มเจริญ | รองผู้อำนวยการรักษาราชการแทน | 1 ตุลาคม 2556 – 6 กุมภาพันธ์ 2557 |
27. นายธนิต บุญกิตติเจริญ | ผู้อำนวยการ | 7 ก.พ. 2557 – 30 ก.ย. 2558 |
28. นายธณัฏฐ์ยศ ถกลประจักษ์ | ผู้อำนวยการ | 9 พ.ย. 2558 – 30 ก.ย. 2560 |
29. นายณัฐวัฒน์ บุญชัยเกียรติ | ครู ปฏิบัติหน้าที่รองผู้อำนวยการโรงเรียน รักษาการในตำแหน่งผู้อำนวยการโรงเรียนปราจิณราษฎรอำรุง | 1 ต.ค. 2560 – 25 พฤษภาคม 2561 |
30. นายสุรศักดิ์ ศรณรินทร์ | ผู้อำนวยการ | 25 พฤษภาคม 2561 – 30 กันยายน 2566 |
31. นายอภิเชษฐ์ ชมภู | ผู้อำนวยการ | 1 ตุลาคม 2566 – ปัจจุบัน |